Hayatına İntihar ile Son Vermiş 15 Edebi Yetenek

“ Ateşli silahlarla intihar eden yetişkinlerin kendilerini nerdeyse her zaman kafalarından vurmaları hiç de tesadüf değil. Kötü efendiyi vuruyorlar. Filhakika, bu müntehirlerin büyük bir kısmı da tetiği çekmeden uzun bir süre önce ölmüş oluyorlar.”

David Foster Wallace- Kenyon Koleji 2005 Mezuniyet Konuşması’ndan

Yazarlar, hayatın kendisini; kimi zaman tarafsız, kimi zaman ise bambaşka, asla arkasına geçeceğimizi düşünmediğimiz gözlerle en dış halkadan büyük yetenekle gözlemleyebilen özel insanlardır. Bu yetenekleri ise şan ve şöhreti getirdiği gibi, kimi zaman da dünyanın karanlık gerçeklerini gözler önüne serip, yazarı toplumdan her kalem darbesiyle daha da kopartabilir. Belki de bu nedenle intihara kurban veririz çağları değiştirmiş yeteneklerden bazılarını. Arsız Sanat ekibi olarak, siz okurlarımız için, hayatını intihar ile sonlandırmış on beş büyük edebi yeteneği derledik.

Metin Kaçan (1961-2013)

1995’te yayınlanan eseri Ağır Roman ile Türk Edebiyatında eşi benzeri görülmemiş bir denemenin altından hakkıyla kalkan Metin Kaçan, belki de edebiyatımızın en dürüst –ve bir o kadar da sert yazarlarından biriydi. Eserlerinde kullandığı argo yüklü dil, değindiği arka sokak kültürü ve her sokak başında rastlayabileceğimiz kadar içimizden, ama bir o kadar da sıra dışı karakterleriyle ünlenen yazar, 6 Ocak 2013’te bindiği taksiyi durdurarak kendini Boğaziçi Köprüsü’nden aşağı bırakarak hayatına son verdi.

Virginia Woolf (1882-1941)

“Bilinç akışı” (stream of consciousness) tekniğini ustaca kullanımıyla postmodernist edebiyatın Joyce ile birlikte öncüsü sayılan Virginia Woolf’u, dünya edebiyatına yeni bir soluk getirmiş Mrs. Dalloway, To The Lighthouse, Waves gibi eserleriyle tanıyoruz. Hayatının azımsanmayacak kadar geniş bir döneminde verdiği mücadele yenik düşerek, aynı zamanda en büyük hayranlarından biri olan kocası Leonard Woolf’a “Sevgilim, yine çıldırmak üzere olduğumu hissediyorum. O korkunç günleri yeniden yaşayamayacağımı hissediyorum. Ve ben bu kez iyileşemeyeceğim. Sesler duymaya başladım. Odaklanamıyorum. Bu yüzden yapılacak en iyi şey olarak gördüğüm şeyi yapıyorum.” diye not bırakan yazar, 28 Mart 1941’de, cebini taşlarla doldurup Ouse Nehri’ne atlayarak hayatına son verdi.

Cesare Pavese (1908-1950)

Ölüme dair saplantıları ve kadınlarla olan çarpık ilişkileriyle de ünlenmiş Pavese, özellikle şiirleri ve romanlarıyla 20.yüzyıl edebiyatının vazgeçilmez isimlerinden biriydi. Mussolini’nin faşizmine karşı dik duruşu ve Amerikan Edebiyatından İtalyancaya yaptığı çevrilerle de bilinen yazar, Torino’da kaldığı otel odasında “Artık sabahı da kaplıyor acı.” diyip çok sayıda uyku hapı içerek hayatına son verdi.

Vladimir Vladimiroviç Mayakovski (1893-1930)

Nazım Hikmet’in de hayranlık beslediği, Rusya’daki 1917 Ekim Devrimi’nin esas şairi Mayakovski, futurizmin akımının öncülerindendi. Eşsiz tutkusuyla dünyanın her yerindeki okurlarını kendine hayran bırakan şair, umutsuz aşkları ve insanların devrime karşı inançsızlığı nedeniyle 14 Nisan 1930’da intihar etti. Geride ise ceketinden çıkan bu satırlar kaldı:

Hepinize!..
İşte ölüyorum. Kimseyi suçlamayın bundan ötürü. Hele dedi-
kodudan, unutmayın ki, merhum nefret ederdi.
Anacığım, kardeşlerim, yoldaşlarım! Bağışlayın beni. İş değil
bu, biliyorum (kimseye de öğütlemem),
ama benim için başka bir çıkar yol kalmamıştı.

Sergei Yesenin (1895-1925)

Mayakovski’nin izinden giderek 1917 Ekim Devrimi’nin en ön saftaki savunucularından biri olmuş olan Yesenin, alkol bağımlılığı ve tıpkı Pavese gibi kadınlarla olan sorunlu ilişkileri nedeniyle kaldığı akıl hastanesinden Noel nedeniyle çıkarıldığında, 27 Aralık 1925’te bir otel odasında kendini astı. Devrim sonrasında, rejime karşı yönelttiği eleştirilerle de bolca sansüre uğramış şairin bileklerinden akan kanla, dostu Mayakovski’ye yazdığı dizeler ise, ondan bize kalan son şey:

Elveda Dostum Elveda
Elveda sevgili dostum, elveda,
Sen kökleri içimde uzanan.
Ayrılık yazılmış alnımıza
İlerde gene karşılaşırız inan.
Elveda dostum, el sıkışmadan
Sessizce. Ne keder, ne tasa gerek:
Ölmek yeni bir şey değildir bu dünyada
Ama yaşamak da yeni bir şey olmasa gerek.

Sadık Hidayet (1903-1951)

“İran Edebiyatı’nın Kafka’sı” Hidayet’in, kendi ülkesindeki çoğu kesimin tepkisini almış kısa hikâye ve düz yazılarına melankoli, mistisizm ve umutsuzluk hakimdi. Yazar, 9 Nisan 1951’de, dairesindeki havagazını açık bırakarak hayatına son verdi.

Stefan Zweig (1881-1942)

Savaş karşıtı düşünceleri ve Yahudi kimliğiyle tanınan biyografilerin babası Zweig, düşüncelerinin sivriliğiyle Nazi rejiminin hedefi konumunda olan bir yazardı. 2.Dünya Savaşı’nda konferans vermek için gittiği Brezilya’ya sonrasında yerleşen yazar, 22 Şubat 1942’de savaş ve geleceğe dair umutsuzluğu nedeniyle eşi Lotte’yle birlikte intihar etti.

Yukio Mishima (1925-1970)

Faşistliği ve eşcinselliğiyle de dikkat çeken edebiyat ekolü Mishima, samuray kökenli ailesinin yaşam tarzı ve sürdürdüğü geleneklere hayranlık besleyerek büyümüştür. 25 Kasım 1970’te kendi liderliğini yaptığı Tatenokai isimli milliyetçi örgütle birlikte Japon Ordu’sunun Ichigaya Kampını basarak komutanı rehin alan yazar, daha sonrasında ise örgütün taleplerini okuyarak “harakiri”yle yaşamına son vermiştir.

Primo Levi (1919-1987)

Kitaplarında, kendisinin de bizzat yaşadığı Yahudi soykırımını bol bol konu edinen Levi, savaştan sonra Tanrı’ya olan inancını yitirdiğini belirtmektedir. Aynı zamanda kimyagerlik de yapan yazar, 11 Nisan 1987’de kendini evinin merdiven boşluğuna bırakarak hayatına son verir.

Kaan İnce (1970-1992)

22 yaşına kadar imzasını attığı güçlü şiirleriyle Türk Edebiyatının parlayan ışıklarından biri olarak görülen genç Kaan İnce, beklenmedik bir şekilde 11 Ağustos 1992’de kendini Kadıköy Ümit Oteli’ndeki odasından bırakarak intihar etmiştir. Arkasından, arkadaşları tarafından İzlek Yayınevi kurulan yazarın dizeleri adeta anlatıyordu İnce’nin talihsiz kaderini:

bir bir geziyorum ölümleri, gecenin bakışları arasında. sabah
göğe yelken açıyorum, gündüzler tanımıyor beni nasılsa. ayna-
larda yürüyorum bazen, martılarla düşüyorum denize; dudak-
larımı siliyor acılar. soluk alışımı duyamıyorum. sokak lambaları
gibi geç yanıyorum. gölgeler yürümüyor artık. kıvrılan yollarda
şarap lekeleri, sabahın ilk izi. ezanla dönüyor evine yüzü
külrengi gececikler. kaç kuytuda paslanıyor yalnızlık? üşüyorum.
gideceğim.

ve ben güzün ağlayacağım
sulara çekileceğim dönerken balıkçılar
yakamoz göreceğim dümensiz simsiyah gözleri
öleceğim
ve ben…

Beşir Fuat (1852-1887)

Namık Kemal gibi dönemin diğer aydınlarıyla da oldukça sert tartışmalara girmekten korkmamış, Osmanlı’nın son dönemlerinin en önemli simalarından biri olan Beşir Fuat, pozitivizm ve materyalizmin daima büyük bir savunucusu olmuştu. Ancak annesi gibi kendisi de sinir hastalıklarından mustarip olan yazar, bileklerini keserek intihar etmiş ve ölüm sırasında hissettiklerini de kağıda dökmüştür.

Walter Benjamin (1892-1940)

“Frankfurt Okulu” düşünce akımının temsilcilerinden biri olarak tanınan Benjamin, Marksistliğe yatkınlığı ve Yahudi kökenleriyle Zweig gibi Nazi rejiminin hedefi konumuna gelmiştir. Naziler tarafından Fransa’ya sürgün edilen düşünür, sonrasında Nazi Almanyası’nın Fransa’yı işgal etmesiyle birlikte, Gestapo’ya teslim olmaktansa ölümü seçmiş ve aşırı derecede morfinle intihar etmiştir.

Sylvia Plath (1932-1963)

The Bell Jar (Sırça Fanus) eseriyle birlikte kendisinin de savaştığı mental rahatsızlıklar hakkında eşsiz çıkarımlarda bulunmasıyla ünlenen feminist yazar Plath, hayatı boyunca ileri derecede manik depresyonun pençesinde yaşadı. Şair Ted Hughes ile yaptığı fırtınalı evliliğiyle de tanınmakta olan yazar, başını fırına sokup gazı açarak 30 yaşında hayatına son vermiştir.

Nilgün Marmara (1958-1987)

Şiirleri arkadaşları tarafından ölümünden sonra yayınlanmış bu genç yetenek, Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Fakültesi’ndeki bitirme tezi konusu olmuş 30 yaşında kendi hayatına son vermiş Sylvia Plath gibi 29 yaşında intihar etmiştir.

David Foster Wallace (1962-2008)

Infinite Jest isimli bin sayfayı aşkın devasa postmodernist eseriyle çoğu eleştirmen tarafından “Woolf’la Joyce’ın yeni varisi” olarak tanımlanmış dahi yazar Wallace, erken ölmesine rağmen dünyada bu denli etki yaratabilen tek tük isimlerden biridir herhalde. Hayatı boyunca klinik depresyon ve ankisiyeteyle mücadele vermiş Wallace, yıllardır kullanmakta olduğu antidepresan Nardil’i bırakmasıyla nükseden depresyonunun sonucunda 2008’de kendini asarak intihar etmiştir. Dünyada eşsiz bir üne kavuşmuş bu yazarın hala Türkçe çevirisinin olmaması ise devasa bir kayıptır.

Arda Yeşildağ